Wiosna
• Kalendarzowa (astronomiczna) wiosna co roku rozpoczyna się
21 marca. Właśnie tego dnia dzień i noc są równej długości. W naszej szerokości
geograficznej o tej porze roku przyroda budzi z zimowego snu. Zielenią się
trawniki, kiełkują kwiaty i pąki na gałęziach drzew, jest coraz cieplej. To
także czas zasiewów i oczekiwania na plony. Ludzie wierzyli, że obrzęd topienia
Marzanny może to przyśpieszyć, ma też symbolizować dostatek w nadchodzącym
roku.
Kiedy topiona jest Marzanna?
• Jednym ze staropolskich zwyczajów (opisanych już w XV
wieku), jest zwyczaj (obrzęd) Topienia Marzanny. Obecnie ma on miejsce 21 marca
czyli w pierwszy dzień kalendarzowej wiosny. Wcześniej miał on miejsce w
czwartą niedzielę Wielkiego Postu, zwaną Białą, Czarną albo Smiertną.
Wygląd Marzanny
• Marzannę zwykle wykonaną z wiechcia słomy, grochowin lub
konopi, które symbolizowały śmierć i bezruch. Czasem też gałęzi lub gałganków
(szmatek). Ubrana jest w białą suknię. Przyozdabia się ją wstążkami, koralikami
i kwiatami. Kukłę Marzanny podpala się, a następnie wrzuca się do pobliskiej
rzeki (ewentualnie do jeziora czy innego akwenu wodnego), co ma symbolizować
koniec zimy i początek wiosny.
Inne określenia Marzanny
• Kukłę Marzanny nadawano wiele określeń: Morena, Marzanik
(od słów: "mor", "mara", "zmora"), Śmierztecka,
Śmiertka, Śmiercicha, nawet Śmierć. Marzanna to uosobienie zimy oraz śmierci.
Wyprowadzenie jej po za zabudowania wsi i spalenie lub zatopienie miało
przywołać wiosnę.
